05.05.2020 r.
Przemoc domowa w czasie kwarantanny
Z doniesień prasowych i medialnych można w ostatnim czasie dowiedzieć się o narastającym zjawisku przemocy domowej. Czas izolacji społecznej i ograniczony dostęp do placówek pomocowych skutkują nasilającą się agresją w stosunku do dzieci, jak i dorosłych, ale też pogłębieniem się schorzeń natury psychicznej (lęków, depresji). Przemoc, o której mowa najczęściej wynika z frustracji, lęków, stresu, braku możliwości rozładowania konfliktu poza domem oraz nieumiejętnością regulowania i kontrolowania emocji (co tylko stan izolacji jeszcze bardziej nasila). Jednak zazwyczaj katastrofy czy epidemie nie powodują, że przemoc domowa nagle pod ich wpływem się pojawia, przeważnie była już wcześniej w rodzinie i sytuacje konfliktów rozwiązywane agresją mają swoje źródło w przeszłości. Izolacja ofiar przemocy i jednocześnie poczucie bezkarności sprawcy teraz szczególnie, w tym trudnym dla wszystkich czasie, powinny jeszcze bardziej wyczulić na przykład sąsiadów, pedagogów szkolnych i inne placówki pomocowe na dramatyczną sytuację rodziny. Przy wzmacniającej się pozycji sprawcy przemocy jednocześnie zwiększa się poziom lęku ofiary. Obecna sytuacja izolacji społecznej i ograniczonej dostępności do źródeł pomocy i wsparcia spowodowała, że wiele dzieci i innych osób dorosłych znalazło się w bardzo trudnym, stresującym położeniu. Perspektywa dziecka, które ma w obecnej sytuacji małą możliwość kontaktu ze środowiskiem rówieśniczym i pedagogicznym i jednocześnie przebywa w domu z rodzicem/opiekunem- oprawcą, jest silnie traumatyczna i przedłużanie się takiego stanu może doprowadzić do zaburzeń nastroju, autodestrukcji, a nawet myśli samobójczych. W związku ze wzrostem zgłoszeń o przemocy domowej 30 marca Rzecznik Praw Obywatelskich wystosował apel do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Komendanta Głównego Policji, w którym podkreślił wagę i istotę stworzenia systemu wsparcia dla osób dotkniętych przemocą domową. Ważną rolę w udzieleniu pomocy i wsparcia odgrywają nauczyciele- pedagodzy, którzy teraz co prawda mają tylko „zdalny” kontakt z uczniami, ale nauczyciele z wcześniejszych obserwacji i doświadczeń wiedzą, u których uczniów przemoc domowa może się pojawić (np. rodziny objęte procedurą Niebieskiej Karty, uzależnieni od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych), dodatkowo czujność i uwagę wychowawcy mogą wzbudzić brak udziału w lekcjach on-line, brak logowania się w Librusie, nieodsyłanie wykonanych zadań szkolnych.
Reasumując w czasie izolacji społecznej w rodzinach jaskrawie uwidaczniają się problemy dotychczas często wyciszane milczeniem, ignorowaniem, obojętnością. Teraz wiele konfliktowych spraw może na skutek izolacji urastać do monstrualnych rozmiarów. W takich środowiskach rodzinnych, w których już wcześniej brakowało harmonii i odpowiedniej komunikacji, porozumienia i dialogu, może dojść do zaostrzenia konfliktu i na jego podłożu do przemocy psychicznej i fizycznej. Ofiary zamknięte z oprawcami często nie mają możliwości proszenia o pomoc więc jeśli się słyszy lub podejrzewa, że w sąsiedztwie może dochodzić do incydentów przemocy wobec domowników należy zawsze zawiadomić policję, też starać się o utrzymanie kontaktu z osobą, o której wiemy, że może ją ten problem dotykać.
Izabela Zimnicka-Maculewicz
06.05.2020 r.
przemoc domowa (załącznik dla pedagogów szkolnych)
O samobójstwach wśród dzieci i młodzieży powinno mówić się często i stanowczo, gdyż jak się okazuje skala tego zjawiska jest alarmująca. Ze statystyk wynika, że na każde cztery podjęte próby samobójcze trzy podejmują dziewczynki, ale chłopcy podejmują próby samobójcze bardziej skuteczne. Zatem istotną rolę w uratowaniu dziecka stanowi obserwowanie jego zmieniających się zachowań i szybkie reagowanie. Niestety, z własnej, codziennej praktyki zawodowej wiem, że dzieci dają sygnały rodzicom, czasami jednak bezskutecznie, ich opiekunowie bagatelizują sygnały i dochodzi do tragedii rodzinnych. Uważam, że należy obalać mity i stereotypy, przekonania, że osoby, które mówią, że chcą popełnić samobójstwo, wcale tego nie zrobią. Oczywiście rodzice, opiekunowie mogą czuć, że rozmowa na tak trudny temat przerasta ich możliwości, wówczas nie pozostaje nic innego jak udać się do specjalisty. Zwłaszcza w okresie presuicydalnym kiedy następują objawy zawężenia uwagi, zaburzenia procesów poznawczych. Taka osoba może nie przyjmować argumentów najbliższych osób. Rodzice wówczas mogą w pierwszym odruchu zabrać dziecko na pogotowie czy pójść do lekarza. Lepiej być w takiej sytuacji nieco nadgorliwym niż nie oszacować ryzyka. Jeśli coś w dziecku niepokoi rodziców, to należy niezwłocznie reagować, tym bardziej, że dzieci nie zawsze sygnalizują wprost. Mogą maskować, ukrywać swoje problemy latami, np. dręczenie rówieśnicze, niską samoocenę. Myśli samobójcze i czyny samobójcze zazwyczaj poprzedza trwająca depresja, którą już można diagnozować od 2 roku życia. I choć rodzice zauważają, że coś nietypowego dzieje się z ich dzieckiem, to jednak niektórzy z nich z powodu braku kompetencji komunikacyjnych i jeszcze innych przyczyn nie rozmawiają o źródłach i przyczynach problemów dziecka, tylko wysyłają komunikaty typu:” Co Ty masz za problemy? Dorośli to mają problemy. Weź się w garść”. Niestety depresja i myśli samobójcze same nie przejdą, to nie grypa. Sytuacja dziecka jest poważna i wymaga poważnej reakcji ze strony najbliższych.
Jest wiele przyczyn myśli i prób samobójczych wśród dzieci i młodzieży. Pewnie są to zawody miłosne, nieuleczalne choroby, odrzucenie przez grupę rówieśniczą, sytuacje rodzinne. I w tej sytuacji obecność psychologa i pedagoga w szkole jest nieoceniona. Mam poczucie, że jest bardzo źle, jeśli chodzi o kondycję psychiczną dzieci i młodzieży, co ma wiele uwarunkowań, np. w ciągle słabej profilaktyce dotyczącej kompetencji emocjonalno- społecznych, słabej integracji z rówieśnikami zarówno w szkole jak i poza nią, w szybkiej dostępności do sposobów jak poradzić sobie z myślami samobójczymi. Ja i moi rówieśni 25 lat temu nie mieliśmy takiej wiedzy.
%tion ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum.